Enkele punten waarop het ‘New Area Wide Model’ van de ECB tekortschiet.
Veel economen hebben, door te weinig nadruk op de ernst van de crisis te leggen (27% werkloosheid in Spanje en Griekenland, 14% in Ierland die 20% zou zijn als niet alle jonge, goed opgeleide mensen emigreerden)en door volkomen ten onrechte voor gillende inflatie te waarschuwen de plank nogal misgeslagen. En daarmee grote schade veroorzaakt. Hoe kan dat? Waar zit de fout in hun denken. Het antwoord is: ze voeren blind op niet-wetenschappelijke modellen, die niet-wetenschappelijk genoemd moeten worden omdat er cruciale variabelen worden weggelaten terwijl variabelen die wel gebruikt worden niet consistent zijn met de statistische definities die achter de metingen van deze variabelen liggen. Het centrale macro-economische model is zo’n ‘neo-klassiek macro-model’. En dat schoot en schiet tekort. Wat zijn de problemen met dit model (zie trouwens ook dit stuk)?
* Het kent geen werkloosheid. De hele sector huishoudens wordt weergegeven als een persoon (‘de representatieve consument’) en die werkt alleen maar wat meer of minder. Dat in de werkelijke wereld de een helemaal werkloos is en de ander helemaal niet blijft buiten beeld.
* ‘Meer of minder werken’ is in dit model een keuze, van de representatieve consument die verkeerd reageert op bijvoorbeeld een olieprijstijging. Dat een echte werkloze totaal niets te schaften heeft met zo’n keuze blijft buiten beeld. En onevenwichtigheidsreacties zoals nu in de Eurozone zijn per definitie onmogelijk.
* Schulden zijn geen probleem. Immers, de representatieve consument leent van zichzelf… Dat in de werkelijke wereld de ene persoon of het ene bedrijf aan de andere persoon of het andere bedrijf leent waarbij internationale aspecten niet altijd onbelangrijk zijn blijft buiten beeld.
* Daarnaast hanteert het model het ‘laughable funds’ model van de geldhoeveelheid. Wat betekent dat er in het model een beperkte hoeveelheid geld is. Dat in de werkelijke wereld bankleningen worden gefinancierd door geldschepping blijft buiten beeld.
*Sterker nog: dat ons (elektronische) geld sowieso bestaat uit bankschuldbewijzen blijft buiten beeld. De modellen gaan er vanuit dat de Centrale Bank het maatschappelijke geld schept – wat echt niet zo is. De ABN/AMRO en de RABO en zo scheppen het verreweg grootste gedeelte van ons geld.
* Waarmee overigens ook een stukje financiële repressie buiten beeld blijft: als mijn salaris wordt uitbetaald ben ik verplicht dit te ontvangen via trekkingsrechten op een lening van mij aan een bank. Je salaris via de bank laten uitbetalen is een renteloze lening aan die bank, een renteloze lening van geld dat door diezelfde bank, tegen rente, geschapen is! Dit is geen wild idee, maar 100% consistent met de monetaire statistiek.
* Het recht om geld te scheppen dat door de overheid wordt geaccepteerd voor de belastingbetaling is een zeer, zeer winstgevend monopolie van de geldscheppende banken. De daaruit voortvloeiende seigniorage winsten worden ten onrechte niet afgeroomd door de overheid, dit blijft in het NAWM model buiten beeld.
* Verschillen tussen mensen die veel bezit hebben en mensen die geen bezit hebben blijven, omdat er maar een hijzij mens is in het model, ook buiten beeld.
* Verschillen tussen mensen die een koophuis bewonen en huurders: idem dito.
* Daarnaast is een onuitgesproken veronderstelling van het model dat onze economie ‘vanzelf’, binnen een tot twee jaar (althans, dat is hoe Robert Lucas, een van de aartsvaders van dit soort modellen, er tegenaan kijkt) na een verstoring weer tot ‘evenwicht’ terugkeert, waarbij evenwicht ook ‘volledige werkgelegenheid’ inhoudt (Technisch: in het Monthly Bulletin van de ECB kun je inderdaad vinden dat de 12,2% werkloosheid in de Eurozone die we nu hebben, volgens het model van de Philipscurve, structureel en evenwichtig is, zie chart 8 hier. Huiswerk voor economen: teken een Philipscurve als de inflatie tamelijk constant 2% is…). Ja, de ECb is formeel van mening dat als hoge werkloosheid langer dan twee jaar duurt dit de ‘nieuwe normaliteit’ is, waar we niets aan kunnen doen behalve dan middelmatige managers meer macht geven om de vaklui te ontslaan.
* Omdat het model (100% anders dan de voorbeeldige statistieken van de ECB!) geen geldscheppende bankensector kent leidt toename van bankreserves tot inflatie, ten onrecht wordt geen rekening gehouden met het verschil tussen bankreserves en de maatschappelijke geldhoeveelheid. Voor de ongelovigen: de hoeveelheid bankreserves is enorm gestegen, de inflatie (gedefinieerd als de prijsstijging van alle binnenlandse bestedingen, niet alleen het in belang afnemende gedeelte van de bestedingen dat door consumenten wordt verricht) is gedaald tot een historisch laag niveau. Dit is temeer merkwaardig omdat de officiële richtlijnen van de ECB terecht juist de maatschappelijke geldhoeveelheid (gedefinieerd als M-3, hoewel momenteel wellicht de totale maatschappelijke geldhoeveelheid, dus inclusief langere termijn deposito’s, van belang is) benadrukken. Het geeft de naïviteit en de institutionele onwetenheid van de huidige generatie macro-economen aan. Ander voorbeeld hiervan: het focussen om de consumentenprijsinflatie in plaats van op de totale inflatie. Helaas zijn het niet deze economen die onder de consequenties van deze onwetenheid zuchten.
* Verschillen tussen landen worden niet meegenomen (er is immers maar een representatieve consument…)
* Dit alles speelt niet enkel in de macro-modellen. In de micro-modellen van de woningmarkt wordt bijvoorbeeld, in Nederland, geen onderscheid gemaakt tussen de kredietmarkt en de woningmarkt, waardoor ontwikkelingen op de kredietmarkt (nieuwe overheidsregels, balansproblemen bij de banken) niet meegenomen worden bij de prijsvorming, zodat je nog steeds hoort stellen, door nota bene economen, dat de ‘fundamentals’ (inkomen, rente en dergelijke) in orde zijn en de prijzen weer zullen stijgen. Beste mensen – bankbalansen zijn een fundamentele factor op de kredietmarkt…
Zacht gezegd: kwakdenken, wensdenken en rationalisatie maar geen wetenschap die gestuurd wordt door empirische discipline. Het laatste punt mocht, volgens drie (!) zegslieden van mij, enkele jaren geleden bij bezoeken aan de ECB zelfs niet ter sprake worden gebracht, de discussie werd dan stop gezet. Opmerkelijk is namelijk dat zodra dit soort modellen getoetst worden aan de praktijk de theorie direct vergeten wordt en er een aantal VAR-relaties tussen statistische variabelen, die beslist andere definities hebben dan de begrippen in de modellen, worden geschat (een VAR is een multidimensioneel voortschrijdend gemiddelde, waarbij dit gemiddelde niet alleen afhangt van de waarde van de originele reeks gedurende een aantal jaren maar ook van de waardes van andere reeksen gedurende (bijvoorbeeld) die jaren). Er zijn momenteel pogingen gaande werkloosheid en schulden en dergelijke in de modellen te verwerken, waardoor ze meer op de ‘ouderwetse’ modellen gaan lijken. Mijn voorspelling: zodra er een goede werkloosheidsverklaring in zit zal de ECB het model loslaten. Ze willen het niet weten, namelijk.
Hey! This information is astounding <3 I will recommend it to my wife and anybody that could be drwn to this matter. Great work guys!!