search
top

Belastingen? Goed voor u!

“The ideas of economists and political philosophers, both when they are right and when they are wrong, are more powerful than is commonly understood. Indeed the world is ruled by little else. Practical men, who believe themselves to be quite exempt from any intellectual influence, are usually the slaves of some defunct economist.”

John Maynard Keynes

Een van de persistente neo-liberale mythes is dat lage belastingen goed zijn. Dit klopt niet erg met de huidige praktijk (zie grafiek). Spanje: lage belastingen, hoge werkloosheid, veel ellende; Duitsland: hoge belastingen, lage werkloosheid, minder ellende. Zie grafiek. En voor Nederland, Oostenrijk is dat idem dito – het zijn niet de landen met de lage belastingen die momenteel in de economische problemen zitten. Denemarken is een uitzondering – maar dat komt door een overgewaardeerde munt.

Caveat: Ierland sluist enorme hoeveelheden winst van bedrijven de Atlantische Oceaan over, het (lagere) Bruto Nationaal Product, dat ook nog eens sneller daalt dan het Bruto Binnenlands Product, geeft daarom een hogere belastingcoëfficiënt dan het hier gehanteerde BBP.

Goed, ik geef het toe, dit is geen diepgravende historische analyse – maar het staat in ieder geval haaks op het neo-klassieke idee dat belastingen slecht zijn, zoals bijvoorbeeld in dit stuk van Lans Bovenberg en Roel Beetsma wordt gesteld.

Denkt u dat ik overdrijf? Nooit op deze blog. Een citaat uit het artikel:

The target for government spending, ‘g’, can be interpreted as the optimal share of non-distortionary output to be spent on public goods if (non-distortionary) lumpsum taxes are available

Impliciet betekent dit dat alle overdrachtsinkomens en de individuele overheidsconsumptie (onderwijs) dus niet bij de overheid thuishoren, volgens de auteurs. En voor zover dit wel het geval is worden de daarvoor bestemde belastingen en premies (gekwadrateerd!) van het ‘sociale nut’ afgetrokken (ik neem tenminste aan dat de auteurs weten wat publieke goederen zijn. Zie voor definities F. Bos, The National Accounts as a tool for analysis end policy; past, present and future (Berkel en Rodenrijs 2003) pp. 105-126).

Daarbij zien ze een monetaire unie geleid door dictatortjes als een gewenst discipline-afdwingend mechanisme:

We show that, with benevolent policymakers and fiscal leadership, monetary unification reduces inflation, taxes and public spending. These disciplining effects of a monetary union, which rise with the number of fiscal players in the union, are likely to raise welfare.

Maar waar komen dergelijke ideeën, die zo haaks staan op de historische gegevens zowel als de alledaagse ervaring, vandaan? Inderdaad – de neo-klassieke theorie. Die gaat ervan uit dat je een hele maatschappij kunt beschrijven met een simpele zogeheten ‘nutscurve’, waarbij de maatschappij die curve schijnt te optimaliseren. Voor het gemak wordt dan vergeten aan te geven hoe het maximaliseringsproces in zijn werk gaat: vaak gaat men voor het gemak uit van een dictatoriale ‘benevolent politician’ die dit uitvoert. Hmmm… Monti, Papademous, Draghi? Inderdaad. Op dit moment worden door ‘practical men’ de ideeën van ‘defunct economists’ uitgevoerd. Een gemakzuchtige aanname in incorrecte modellen wordt tot werkelijkheid gemaakt. ‘Defunct’, omdat ondertussen toch duidelijk is dat je niet eindeloos kunt hakken en kappen.

Een nog fundamenteler probleem van dit soort modellen: lang geleden heeft Arrow met zijn Arrow-paradox al bewezen dat als er verschillende groepen in een maatschappij zijn (zeg: huurders, oudere bezitters van een koopwoning en jongere bezitters van een koopwoning)/cq. er tussen meer dan 2 alternatieven moet worden gekozen een consistente sociale nutscurve niet kan bestaan…

Desondanks leidt het, per definitie, als negatief zien van veel overheidsproductie in de modellen ertoe dat men denkt dat lage belastingen goed zijn, omdat mensen dan meer te kiezen hebben. Landen met lage belastingen doen het dan beter, omdat mensen hierdoor gemotiveerder zijn, harder gaan werken omdat ze niet voor anderen hoeven te betalen enzovoorts. Samen voor ons eigen! Immers, het geld is nu voor hun. Daar moeten we heen. En dat gebeurt ook. De crisis wordt gebruikt om de overheden te ontmantelen.

Maar juist goed georganiseerde, niet-corrupte landen met een onderwijssysteem gericht op hoogwaardige praktische kennis doen het goed (als de munt tenminste iet overgewaardeerd is). En laat daar nu een fatsoenlijk belastingtarief voor nodig zijn… Mensen voelen zich individu – maar gedragen zich als door en door sociale wezens. Op de lange termijn zal Spanje dan ook zijn belastingen moeten verhogen, net als Ierland. En Griekenland. En de VS. Maar nu nog even niet. Nu moeten de tekorten binnenlands gefinancierd gaan worden, weg van de rente-flipperkast van de kapitaalmarkten. Of de ECB moet 1 triljoen tegen 1% gaan uitlenen aan de overheden, in plaats van aan de banken. Of denk aan Mosler-bonds. Of Euro-bonds. Er is geld zat, in de EU, zolang we het niet in rommelhypotheken uit de VS steken, of in overheidsobligaties aldaar met een negatief rendement. Maar wel in Spanje, en Italië. Vergeet daarbij niet dat de banken 1 triljoen hebben weggehaald uit de GIPSI’s, na juli 2007. Dat geld moet weer terug, in plaats van er nog meer vandaan te halen. Want er is een verschil tussen ‘de tucht van de markt’ en ‘blinde paniek’. En blinde paniek, in plaats van de tucht van de markt, is wat ons nu stuurt.

One Response to “Belastingen? Goed voor u!”

  1. Broderick zegt:

    Excellent Post, Thanks for sharing list of social media tools

    http://allin1panel.com/blog/eight-stunning-examples-beautiful-social-media-marketing/

Leave a Reply

top