search
top

SCHULD, BOETE EN LEGE GLAZEN

Het is gebruikelijk om de Eurocrisis te presenteren als een schuld en boeteverhaal waarin Groot-Duitsland, de landen met een handelsoverschot, als de conservatieve calvinisten worden gezien en Groot-Griekenland, de landen met een handelstekort, als het uitgavenzieke Zuid en Oost-Europees gespuis. Bij de veroordelingen aan het adres van Groot-Griekenland wordt voorbijgegaan aan het feit dat  Groot-Duitsland de Groot-Griekse begrotingstekorten juist nodig heeft voor haar eigen lage begrotingstekorten! 

Lees verder…..

Grafiek van 30/11/11. EU werkloosheid: nieuw record, nog grotere verschillen.

Vandaag heeft Eurostat de oktobergegevens over de werkloosheid in de EU gepbliceerd.

A. Een nieuw record: 10,2%
B. Spanje (het land met de hoogste werkloosheid):+0,3%
B. Griekenland lijkt Spanje echter in te halen
C. Duitsland (een van de landen met de laagste werkloosheid): -0,2%
D. Maar ook in ‘kernlanden’ zoals Nederland en Oostenrijk begint de werkloosheid al duidelijk op te lopen. De werkloosheid stijgt er al meerdere maanden en in totaal al met ongeveer 0,5% van de beroepsbevolking.

De onevenwichtigheden worden steeds groter, een massale migratie binnen Europa lijkt onvermijdelijk te worden (klik op de grafiek voor een grotere versie).

Rampzalige berichten uit Frankfurt

De ECB heeft vandaag nieuwe gegevens over de geldgroei gepubliceerd. De belangrijkste punten:

* er is een duidelijke vlucht in contact geld. Verrassing! Maar goed voor de overheden, want elke netto-omzetting van giraal geld in contant geld levert, omdat alleen de ECB contant geld mag drukken, de ECB hetzelfde bedrag aan winst op.

* de hypotheekverstrekking door de banken is in een maand tijd met 18 miljard gedaald.

Er is alle reden om dit laatste cijfer niet af te doen als ‘ruis’. Het duidt op een rampzalige ineenstorting van de huizenmarkt in de Eurozone. Misschien is het wel ruis en is de onderliggende daling bijvoorbeeld lager, wat voor een maandgegeven niet idioot is. Maar misschien – en gezien de huidige situatie moeten we daarvan uitgaan – is de onderliggende daling nog groter. We zijn al tegen de ijsberg aangevaren, voor waarschuwingen is het te laat.

 

Grafiek van 28/11/11. Arbeidsmarkt: van ‘flexibiliteit’ naar werkelijke dynamiek.

Volgens politieke partijen als D’66 en Groen Links Rechts is het tijd voor modernisering en flexibilisering van de Nederlandse arbeidsmarkt, waarbij het lijkt alsof ze het MMMM-concept aanhouden. Meer Macht voor Middelmatige Managers. Achtergrond daarbij zijn neo-klassieke ideeen over de arbeidsmarkt, zowel wat betreft de theorie als de vooronderstelde ’empirie’. De Nederlandse arbeidsmarkt zou star en sclerotisch zijn en het wat betreft prestaties afleggen tegen veel flexibeler arbeidsmarkten zoals die van het Verenigd Koninkrijk, de USA en zelfs een van de huidige zorgenkindjes van de EU, Denemarken.

De theorie zullen we hier grotendeels buiten beschouwing laten. Eerst wat empirie, te beginnen met een citaat van mensen die wel weten waar ze het over hebben: de in hun taalgebruik altijd o zo zorgvuldige en voorzichtige mensen van het CBS (en ik spreek hier uit eigen ervaring: elke tekst wordt door vele, vele ogen aanschouwd). Zelfs deze voorzichtige professionals stellen onomwonden:

“De Nederlandse arbeidsmarkt is veel flexibeler dan vaak wordt aangenomen”.

En dat niet in een in appendix B-7 verborgen voetnoot – maar als eerste zin in een persbericht. Elk jaar komen en verdwijnen er, ondanks de door leunstoeleconomen veronderstelde starheden, vele miljoenen banen in Nederland. Het oude maakt, telkens weer, plaats voor het nieuwe. En daar is geen nieuw ontslagrecht en zijn geen aantasting van rechten en kortere en lagere uitkeringen voor nodig. Dat gebeurt nu al. En met daverende resultaten:

* De afgelopen vijftien jaar was de banengroei in Nederland veel hoger dan in landen als Denemarken of de USA terwijl de banencreatie ook gunstig afstak bij het Verenigd Koninkrijk. Nogmaals: de arbeidsmarkt in de USA heeft het de afgelopen 15 jaar erg slecht gedaan!

Hoe kan het CBS tot zo’n andere conclusie komen dan de leunstoeleconomen? Eenvoudig: door een andere definitie van flexibiliteit. In de economische wetenschap bestaat de tendentie flexibiliteit niet empirisch maar juridisch te definieren, in termen van ‘ontslagrecht’, ‘verworven rechten’ en ‘duur en lengte van uitkeringen’. Maar het CBS kijkt naar wat er echt gebeurt. Dus niet naar de ‘wettelijke’ flexibiliteit maar naar de empirische ‘dynamiek’. Het verschil? De impliciete inhoudelijke definitie van het CBS is veel breder dan die van de economen. Banencreatie door werknemersgerichte ’empowering’ van arbeid in plaats van managementgerichte ’empowering’ telt ook mee. Denk aan het recht van Nederlandse werknemers om in deeltijd te werken. En ‘interne’ flexibiliteit, dus verandering van baan binnen een bedrijf, telt ook mee. Net als pensionering, mensen die van baan wisselen en noem maar op. Wat blijkt dan als we de cijfers op een rijtje zetten? Dat de Nederlandse arbeidsmarkt uiterst dynamisch is (grafiek, gebaseerd op het genoemde CBS document tabel 2.2.1)

.

De conclusie is overduidelijk: bij een dergelijke dynamiek en mede gezien de (onder andere door de uitbundige toename van deeltijdarbeid) veroorzaakte banengroei is er geen enkele wetenschappelijke reden om de Nederlandse arbeidsmarkt te beschrijven als star en sclerotisch. (more…)

Grafiek van 27/11/11 (kaart). Inkomens in Europa 2000-2008.

Er is veel te doen over Duitsland en Europa. Duitsland zou, na de invoering van de Euro en mede vanwege de Oost-Duitse problematiek jarenlang een politiek van milde interne devaluatie hebben gevoerd, om daarmee de export te stimuleren (Inderdaad: mede geinspireerd door de Nederlandse politiek van na het Wassenaar-accoord in 1982, toen door de politiek, de bedrijven en de vakbonden een werkgerichte politiek van loonmatiging en exporteren werd afgesproken). Dit lukte – maar ten koste van grote onevenwichtigheden op de Europese betalingsbalansen, die mede leiden tot de huidige (overigens zeer oplosbare) problemen. Het alternatieve verhaal is dat lage Duitse lonen en gebreidelde binnenlandse consumptie leidde tot grote kapitaaloverschotten, die massaal werden gebruikt om Spaanse pensioenresorts en Ierse Mcmansion’s uit de grond te stampen, wat mede leidde tot de genoemde onevenwichtigheden. Beide scenario’s sluiten elkaar overigens niet uit.

Klopt dit verhaal? Als het klopt dan moet in ieder geval zichtbaar zijn dat de inkomens in Duitsland weinig gestegen zijn (wat natuurlijk de keerzijde is van exportsucces: goederen en diensten die je exporteert zijn niet beschikbaar voor de binnenlandse inkomens, check de nationale rekeningen!). Zoals gewoonlijk is het allemaal wat complexer, als we naar een Eurostatkaart van de inkomens kijken. Het Duitse (en Nederlandse en Belgische) verhaal klopt. In veel streken gingen de inkomens per huishouden zelfs zeer fors omlaag, gezien de aanzienlijke economische groei in deze periode. Pikant punt: veel van de genoemde kapitaaloverschotten zijn ook in allerlei rommelhypotheken gestopt, reden waarom we in Nederland bijvoorbeeld later met pensioen kunnen.

 

Bron

Maar… Noord-Italie, industrieel speerpunt van het middellandse zeegebied, kende een vergelijkbare ontwikkeling…. zonder dat dit de problemen oploste. Een lage lonen politiek alleen is niet bepaald de oplossing, zoals ook blijkt uit een vergelijking van de lonen in de Duitse industrie en die van Italie (scheelt ongeveer 50%, in tegenstelling tot de lonen bij de overheid). (more…)

Page 1 of 712345...Last »
top