Steve Keen heeft he-le-maal gelijk (volgens de economisch-statistici)
Steve Keen heeft gelijk. De gangbare economische modellen deugen onder meer niet omdat ze niet realistisch zijn. En met ‘niet realistisch’ doel ik niet op ‘abstract’ zoals een 1:2.000.000 wegenkaart van Frankrijk dat is. Die kaart leidt je naar je doel. Ik doel op: ‘misleidend’, een abstracte kaart waar wegen op staan die er niet zijn en waar wegen die er wel zijn niet op staan. En zo’n kaart brengt ons in de problemen, zoals ook weer duidelijk werd in een reportage van een lezing van Steve Keen in Groningen (tip: Rens van Tilburg).
Keen stelt dat gangbare modellen misleidend zijn onder meer omdat ze:
* vaak een merkwaardig beeld van ons financiële systeem geven, de zogeheten ‘loanable funds theorie’, dat er vanuit gaat dat het de centrale bank is die de geldhoeveelheid bepaalt en dat het gedrag van huishoudens en bedrijven niet van invloed is op deze hoeveelheid.
* en dat de effectieve vraag van bijvoorbeeld de sector huishoudens niet enkel wordt bepaald door het inkomen maar ook door leningen die deze huishoudens opnemen (duhhh…? Nee, helemaal niet ‘duhhh…’ want het eerste is universeel in de economische leerboeken).
Wanneer we naar de economische statistieken kijken – en een van de aspecten van statistieken is dat je zowel op conceptueel als op operationeel en uitvoerend niveau erg goed naar de realiteit moet kijken, omdat je er anders niet in slaagt deze te meten! – dan blijken de ideeën die Steve Keen naar voren brengt anders dan die van de gangbare modellen te sporen met de economische statistiek.
* Wanneer we naar de geldstatistiek kijken, bijvoorbeeld die van de Europese Centrale Bank, dan blijkt dat deze er totaal en 100% en tot en met het concept en de definitie van geld op gebaseerd is dat niet de centrale bank de maatschappelijke geldhoeveelheid bepaalt maar dat de ‘normale’ banken dit geld scheppen, wat ze overigens alleen kunnen doen als u bij deze baken leent. Het model van Steve Keen is hier consistent mee, zeer veel gangbare modellen niet. In vaktermen: de monetaire statistiek is chartalistisch tot op het bot.
* Wanneer we naar de bestedingen kijken dan blijkt hetzelfde. De nationale rekeningen geven, bijvoorbeeld voor de sector huishoudens, de ‘middelen’ en de ‘verandering van schulden’ van huishoudens aan (2012, p. 102 en 103). En daartegenover worden de ‘bestedingen’ en de ‘verandering van vorderingen’ gezet. ‘Verandering van vorderingen’ slaat onder meer op spaargelden. In 2012 bedroegen deze (middelen + schulden) 680 miljard Euro, terwijl de (bestedingen + verandering van vorderingen) 677 miljard. Het verschil wordt veroorzaakt door veranderingen in de boekwaarde van schulden en (vooral) vorderingen. Huishoudens verdienen en lenen en dat geld wordt besteed of gespaard. Zo simpel is het. En de modellen van Steve Keen zijn consistent daar consistent mee.
Om het bovenstaande goed te begrijpen moet beseft worden dat in de praktijk een deel van de huishoudens leent en een ander deel spaart. Ik leen voor de aankoop van een huis, en de verkoper spaart dat (nieuwe) geld.
Nu even gal spuwen: een vakgebied dat vakgenoten die modellen gebruiken die consistent zijn met de meetgegevens ‘heterodox’ noemt, daar moet heel wat aan om-, her- en bijscholing worden gedaan. Of moet de arbeidsmarkt voor deze mensen geflexibiliseerd? Zoals op deze site vaker is gesteld is: ‘investeren’ en niet ‘hakken en kappen’ is natuurlijk de meer toekomstgerichte strategie.
I’m really enjoying the theme/design of your site. Do you ever run into any browser compatibility problems? A handful of my blog readers have complained about my site not operating correctly in Explorer but looks great in Firefox. Do you have any advice to help fix this problem?|